Алюминий. Истеҳсоли алюминий дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

Дар ҷадвали даврӣ алюминий таҳти рақами 13 дар гурӯҳчаи асосии гурӯҳи сеюм ҷойгир шудааст. Аломати химиявии он – А1. Массаи нисбии атомиаш 26,9815. Алюминий ба оилаи р-элементҳо мансуб аст (расми 60).

Чунон ки маълум мешавад, дар қабати берунаи электронии алюминий сето электрон ҳаст. Дар реаксияҳои химиявӣ А1 се электрон дода, ба иони +3 заряднок мубаддал мегардад. Дар ҳама пайвастагиҳои худ алюминий дараҷаи оксидшавии +3-ро зоҳир мекунад.
Муҳимтарини онҳо дар расми 63 дарҷ гардидаанд.Алюминийро ба роҳи электролизи омехтаи гудохтаи А1₂О₃ бо криолит Аа.АИӯ дар ҳарорати 960-970°С истеҳсол мекунанд. Ок- сиди алюминий ба ионҳои А1³⁺ ва А1О₃^3– диссотсиатсия мешавад: дар анод – оксиген ва дар катод – алюминий ҷудо мешавад.

Ба сифати анод лавҳачаҳои ангишт ва ба сифати катоди зери ванна хизмат мекунанд.

Оксигени хориҷшаванда бо маводи анодй ба реаксия рафта, оксидҳои СО ва СО₂ ҳосил мекунад (расми 64).

Бинобар ин, бо мурури вақт лавҳачаҳои ангиштӣ сӯхта тамом мешаванд ва онҳоро иваз карда меистанд.

Хосиятҳои физикавӣ. Алюминий металли сафеди нуқрагин, са- бук (зичиаш 2,7 г/см³), дар 660°С гудохта мешавад.