Илмхона Комрон.инфо
Номгуӣ ва мазмуни хуччати технологи бо стандарти давлатии Системаи ягонаи ҳуццати технологӣ муқаррар карда мешавад.
Намудхои асосии хуччати технологй харитаи маршрутӣ, хари- таи амалист, харитаи эскизҳо, дастурамали тсхнологӣ, фехристи асбобу анчом мебошанд. Ду намуди аввал дар тамоми истехсолот, охиринашон аксаран танхо дар алохида ва хурдсер-
сила истифода бурда мешаванд. Мазмуни харитахои маршрутӣ ва амалисгро муфассал дида мебароем.
Дар харитаи маршрутӣ сарфи назар ба характери махсулоти истехсолшаванда тамоми рохе, ки масолех ва махсулоти нимтаӣср гузашта, ба махсулоти таӣср табдил месбанд, акс сфтааст. Хари- таи маршрутӣ тасвири раванди технологии таӣср кардани масну- от аз руи тамоми амалист, маълумот доӣр ба тачхизот, асбобу ан- чом, масолехи истифодашӣванда, инчунин баъзе маълумоти харак- тери меъсриро доро мебошад.
Дар харитаи амалиёт нисбат ба харитахои маршрутӣ, ичрои хар як амалисти чудогона, мувофики гузаришхо тасвир карда мешавад. Дар онхо инчунин режими дурусти кори тачхизот, асбобу абзори назорагию ченкунии исгифодашаванда нишон дода мешаванд.
Риояи дакики пӣӣдӣрхӣмии корхои дар хуччатхо мукарраршу- дӣ, коидахои истифода ва режими кори тсхникӣ-интизоми техно- лога шарти хатмии ба амал баровардани раванди истехсолӣ мебо- шад.
Шумо дар машгулиятхои фанни технология дар синфхои 5-8 фахмидед, ки раванди тсхнологӣ одатан се давраро дарбар меги- рад: хосил кардани масолех, сохтани чузъхои таӣср, васл кардани маснуот. Ин даврахо: хосил кардани мӣсолсх – ба шакл даровар- дан ва васл кардан дар технологии корхонахои бисёр
сохахои хочагии халк ҷоӣ доранд. Мӣсӣлӣн, раванди тсхнологӣ дар корхонаи мошинсозӣ ин тавр мсгузӣрӣд:
Даврай тайёр кардаии масолсх дар ссхи масолсҳтайсркунӣ (рсх- тагарй, колибрсзй ва г.) ба амал мсояд. Дар ин но аз масолсхи ав- вала ва ашси хом масолеҳи ҷузъҳои оянда тайср карда мсшавад. Ба сифати кори коргарон ин ссхҳо (рсхтагарҳо, модслсозҳо, колиб- гарҳо, прссскорҳо ва г.) ва таҷҳизоти тсхникии истсҳсолоти масо- лсҳтаӣСркунӣ аз бисср ҷиҳат ба хароҷоти ашси хом дар корхона вобаста аст. Масолсҳ ҳар кадар дуруст тайср шуда бошад, ҳамон кадар камтар мсталл дар вакти коркарди он ба нартов мсбарояд, истсхсолот хамон қадар басарфа мсшавад.
Ҷузъҳо давраи шаклгириро дар ссхи мсханикй мсгузаронанд. Масолсҳи ҳосилшударо дар дастгоҳҳои мухталиф бо истифодаи ас- бобу анҷоми гуногун коркард мскунанд. Дар ин кор коргарони ни- хоят гуногункасб иштирок мскунанд: харрот, фрсзсрҷй, ҷслонгар, суфтагар ва дигарон. Баъд ҷузъҳои тайср мувофики талаботи тсх- ники коркарди тсрмикй, химиявй с дигарро дар ссхҳои мувофик мсгузаронанд. Ин фарсуданашавандагй ва эътимодияти онҳоро зисд мскунад. Барои мухофизат аз таъсири муҳити бсруна ба сатҳи баъзс ҷузъҳо моддаҳои гуногун мсмоланд. Ҷузъҳо аз ссхҳои коркард ба ссхи васлкунй дохил мсшаванд.
Дар давраи васлкуий ду марҳиларо фарк кардан мумкин аст: васлкунии кисм ба кисм, ки дар натиҷа кисми таркибии маснуоти оянда ҳосил мсшавад (воҳиди васлкунй) ва васлкунии умумии мас- нуот. Масалан, дар як ссхи заводи автомобилсозй муҳаррик ва дар ссхи дигар кузови автомобили оянда сохта мсшавад, ки ин васл- кунй кисм ба кисм аст ва васлкунии умумй (комил) дар конвсйсри асосй ба амал мсояд: дар ин ҷо аз вохиди васлкунй ва ҷузъҳо авто- мобил сохта мсшавад.
Мо рафти раванди тсхнологии тайср кардани маҳсулоти ссрия- гиро дида баромадсм. Псш аз он азхуд кардани ҷузьистҳои саноатии хар маснуоти нав, ки тайсрии қонструкторй, тсхнологӣ ва ташкилию истсхсолии истсҳсолотро дар бар мсгирад, донистан лозим асг.
Тайёрии коиструкторй аз коркарди суиориши тсхиикй (ТЗ)
ҳуҷҷати аввала, ки дорой асосноккунии тсхникию иктисодй ва талаботи тсхникй буда, нисбат ба маснуот нишон дода мсшаванд, огоз мссбад. Нӣтиҷӣи ниҳой-хуҷҷати корй, яънс накшаҳои корй аст, ки тамоми маълумоти барои тайср ва назорат кардани масну- от заруриро доранд: накшаҳои васлкунй, нӣкшӣи ҷузъҳо, таснифи ҷузъҳо ва гайра.
Дар асоси ин ҳуҷҷатҳо тайёрии технологии истеҳсолот ба амал бароварда мешавад. Вай коркарди равандҳои технологии тайср кардани маҳсулотро дарбар мегирад, ки он дар ҳуҷҷати технологи акс месбад: харитаи технологии маршрутй, амалист ва гайра. Тай- срии технологии истеҳсолот мувофики Системаи ягонаи тайсрии технологии истехсолот – стандартно ба амал бароварда мешавад, ки онхо дар хар як корхонаи хар як сохаи хоҷагии халқ риоя карда шаванд.
Дар вакти ба лоиха гирифтани равандхои технологӣ аз як та- раф, талаботи техникй, ки маснуот онро конеъ гардонад ва аз та- рафи дигар, имкониятхои истехсолот бо дастгоххои зарурй, абзор ва кадрхои коргар таъмин будани онро ба хисоб мегиранд.
Тайёрии ташкилию истеҳсолии истеҳсолот бо тайсрии техно- логии истехсолог зиҷ алокаманд аст. Вай аз ташкили конкрстии кори ееххо ва китъахо, аник кардани масъалахои таъминот, ҷой- гиронии таҷхизот, тайср кардани намунахои таҷрибавии маснуот ва гайра иборат аст.
Барои тезонидани азхудкунии саноатии махсулот баъзе дав- рахои тайсрии истехсолотро аксаран якҷоя мекунанд.
