Буҷаи оила

Мафҳуми буҷа. Маънои таҳтуллафзии калимаи «буҷа» «хал- таи пул» асг. Буҷаи оила ин маҷмуи ҳамаи даромад ва хароҷот дар давраи муайяни вақг (яқ мох ё яқ сол) аст, қи ба рӯйхат дароварда шудааст.

Даромад гуфта пул с сарвати моддиро мсфаҳманд, ки аз кор- хона, шахси алоҳида с ягоп навъи фаъолияг ба даст мсояд. Хдмаи воситаҳои бадастомада даромади умумиро ташкил мскунанд.

Расми 30. Тақсими даромади умуми

Ба даромади умумй ҳамаи намудҳои даромад (музди меҳнат, роҳхати имтиезнок ба ҳонаи истироҳат, мошини сабукрав, гараж) доҳил мешаванд.

Даромади нули факат нулсро дарбар мегирад, ки оила дар дав- раи муайяни вақт кор кардааст.

Харочот – масраф, ҳарч, истеъмоли ягон чиз ба максади му- шаҳҳас.

Буҷаро дар шакли тарозу тасаввур кардан мумкин аст. Дар як паллаи он даромади оиларо мегузорсм. Дар наллаи дигар бо на- вбат сангҳои ҳароҷогро тавре мегузорсм, ки паллаҳо ба ҳам баро- бар шаванд. Мушкилй дар он аст, ки тсъдоди санг ҳслс зисд буда, аз ҷиҳати вазн мугобикашро ефтан душвор мебошад. Агар тарозу дар мувозинат бошад, яънс ҳароҷот ба даромад мувофик бошад, буҷаро буҷаи мувозинат меноманд. Агар хароҷог аз даромад зиёд бошад, мегӯянд, ки буҷа каср дорад. Агар даромад аз хароҷот зиёд бошад, онро изофагй мегӯянд. Буҷаи оила бояд дар холати мувозинати дакик бошад, зеро ин имкон мсдихдд захирахои оила окилона истифода шуда, аксария- ти талабот конеъ гардонида шавад. Дар сохтори буҷа бояд андӯхт ва насандоз пешбинй карда шавад, ки дар модааи «Хароҷот» ба хисоб гирифта мешавад.

Баланс (аз фаронсавй ВАЬАНСЕ – тарозу) мувозинат (ар. ба- робарвазнй) гуфта, баробарвазнй ё аниқ муқоиса кардани тара- фхои алохидаи ягон ходисаро меноманд.

Сохтори буҷаи оиларо, мисли сохтори хдр гуна буҷаи дигар дар намуди ҷадвал тасвир кардан мумкин аст, ки аз ду кием: даро- мад ва хароҷот иборат аст. Ин мисол ба мо дар бораи буҷаи миё- наи оила тасаввурот медихад.

Чадвали 2

Сохтори тахминии бучаи оила (солхои 1990-1992)

Вобасга ба дараҷаи некӯахволӣ мумкин аст ракамҳо тагйир ёбанд, вале моддахои хароҷоту даромад бе тагйир мемонанд. Буҷа мох аз мох дигар мешавад. Хеле мухим аст, ки хар оила буҷаашро дуруст таксим кунад. Х,ар инсон бояд асосхои мухосибаи оилавиро донад. Касби муҳосиб эҳд имол касби аз ҳама паҳншуда бошад. Бисё- рии шумо баъди ҳатми мактаб меҳостед ин касбро азҳуд кунед. Вале аксари шумо дикдат намсдихед, ки дар асл, волидайнатон (бештар волидаатон) муҳосиби оилавианд. Атар дар ҳар оила ки- тоби ҳоҷатидорй бошад, ки дар он воридшавии воситаҳо ва ҳарҷи онҳо инъикос ёбад, ҳеле ҳуб аст. Пур кардани ин китоб тарзҳои тунотун дорад. Ин кор ба ҳислатҳои инфиродии инсон вобаста аст.

Вариантҳои имконпазири бурдани дафтари ҳисобдорй:

Варианти бурдани дафтари хисобдорй вазифаи якум руз ва моҳро нависсд.    ба ду кием – ворбдса ва ҳароҷот таксим кунед.

Сабтҳоро дар дафтар ҳар рӯз қайд кардан лозим аст. Беҳтар мешавад, фавран баъди харид сабти дахлдор карда шавад. Зеро хамаи харидхоро дар хотир нигоҳ доштан кори мушкил аст. Лгар дар хона комшотер бошад тартиб додани мувозинаро дар он иҷро кардан қӯлайтар аст. Рамхории давлат оиди мӯътадил бӯдани бӯҷаи оила дар он зоҳир мегардад, қи ҳадди ақалли музди меҳнат муқаррар карда шӯдааст, қӯмақнулиҳои иҷтимоию идрор дода мешавад, объеқтҳои таъиноти иҷтимоию фарҳангй бино мегар- данд, маълӯмоти 9-сола бепӯл аст, дар гурӯҳҳои буҷавй маълӯмо- ти олй низ бепӯл аст. Дар ақсар маврид табобаг низ бепӯл мебо- шад.