Сохтани тасвир дар оинахои куравй

Соҳтани тасвири манбаи нуқтавии рушноиро дар оинаи куравии фуруҳамида дида мебароем. Нуктаи рущноидиҳанда дар пеши оинаи куравии фуруҳамида гузошта шудааст (расми 3.14.1).

Барои сохтани тасвири нуқтаи рӯшноидиҳанда аз он ба оина се нур мегузаронем ва мӯвофиқи қонӯнҳои инъикос- шавй нӯрҳои инъиқосшударо месозем.

Нурҳои инъикосгардида дар нӯқтаи 8, ҳамдигарро бӯрида мегӯзаранд.

Нӯрҳои дигари аз нӯқтаи 8 бароянд’а” низ -дар нӯқтаи 8, ҳамдигарро мебӯранд. Бинобар ин, нӯқтаи 8, тасвири нӯқтаи рӯшноидиҳандаи 8 мебошад. Агар чашмро мисли дар расми 3.14.1 нишондодашӯда гӯзорем, он гоҳ дар нӯқтаи 8, нӯқтаи рӯшноидиҳандаро мебинем.

Ҳамин тариқ, нӯрҳои назди меҳварие, ки аз нӯқтаҳои гӯногӯни чисми нӯрафкан мебароянд, баъди аз оинаи фӯрӯҳамида инъикос гардиданашон дар нӯқтаҳои мӯвофиқ ҳамдигарро мебӯранд ва мачмӯи онҳо тасвири чисмро медиҳад.

Шамъи фӯрӯзонро дар пеши оина гӯзошта, мо тасвири баръақси ҳӯрди онро дар пеши оина мебинем. Агар дар чойи тасвири ҳосилгардида варақи қогази сафедро гӯзорем, дар рӯйи он тасвири алангаи шамъ ҳосил мегардад. Барои соҳтани тасвири нӯқтаи рӯшноидиҳ4нда аз нӯрҳои зерини аз ин нӯқта Расми 3.14.2               бароянда истифода бӯрран қифоя мебошад (расми 3.14.2):

• нӯри 1 ба меҳвари оптиқии асосй параллел, қи баъди инъиқосшавй аз қонӯн мегӯзарад;
• нӯри 2 аз қонӯн гӯзаранда, қи баъди инъиқосшавй ба меҳвари оптиқии асосй параллел меравад;
• Ин чор нӯри аз нӯқтаи А бароянда баъди аз оина инъиқос гардидан дар нӯқтаи А, ҳамдигарро мебӯранд ва он тасвири нӯқтаи А
  нӯри 3 аз марқази қачии оина гӯзаранда (аз рӯйи меҳвари оптиқии гайриасосй гӯзаранда), қи баъди инъиқос аз рӯйи ҳамон нӯр ба самти мӯқобил бармегардад;

а)   агар д=°° бошад, /—Ғ мешавад, яъне тасвир дар қонуни оиш ҳосил мегардад;

б)   агар Л=2Ғ бошад, /—1Ғ мешавад, яъне тасвир ҳа қиқи ва чаппа ҳосил мегардад;

в)   агар <=Ғ бошад,/=°° мешавад, яъне тасвир ҳосил намешавал ва ба беохирй меқучад.

Тасвири предмет дар оинаи қуравии барчасга (расми 3.14.4) мавҳум, роста ва нисбат ба предмет ҳурд мебошад.

— САВОЛХО БАРОИ ТАКРОР—————————————————- _ҳ

1. Барои сохтани тасвир дар оинаи куравии фурухамида аз чанд нур истифода мебаранд ва аз кадоми онхо истифода бурдан бехтар мебошад?
2. Формулаи оинаи куравии фурухамида чй хел намуд дорад?
3. Барои чй тасвири предметро дар оинаи куравии барчаста мавхум меноманд?
4. Вобаста ба масофа аз предмет то оина андоза ва мавкеи тасвир чй тавр тагйир меёбад?
5. Кадом вакт тасвир дар оинаи фурухамида дар конуни он хосил мегардад?
6. Дар кадом холат дар оинаи куравии фурухамида тасвир хосил намегардад?