Абрхо – маҳсули конденсатсияшавии қатра ва булӯрҳои оби дар атмосфера ҳосилшударо меноманд. Албедои Замин – таносуби радиатсияи аз сатҳи Замин инъикосшуда нисбат ба миқдори умумии радиатсияи то сатҳи он омадарасидаро меноманд. Атмосфера – аз калимаи юнонӣ atmos-газ, буғ ва sphairo- қабат гирифта шуда, қабати газии сайёраи Заминро меноманд, ки дар …
Муфассал »Равиши тағйирёбиҳои харорати сатҳи Замин
Равиши тағйирёбиҳои харорати сатҳи Замин дар давоми солҳои 1860-1987 дар мукоиса бо меъёрҳои солҳои 1951-1980 Оид ба таъсири фаъолияти одам ба иқлим гуфта, эҳтимолияти оқибатҳои тағйирёбиҳои иқлимиро дар натиҷаи моҷароҳои ядроӣ фаромӯш кардан лозим нест. Аз нуқтаи назари тағйирёбии иқлим аз ҳама бештар ба амал омадани сӯхтор ва ба атмосфера интиқол …
Муфассал »Тағйирёбиҳои антропогении иқлим
Дар давоми ҳазорсолаҳо фаъолияти хоҷагидории одам ба шароити берунаи икдим мувофиқат карда, ҳеҷ кас фикр намекард, ки он ба иқлим таъсири мусбат ё ки манфӣ мерасонад. Аз аввал аҳолии Замин хеле энергетикии одам ба устувории иқлим таъсир расонида наметавонист. Лекин бо афзоиши аҳолии сайёраи Замин фаъолияти одам характери сайёравӣ гирифта, …
Муфассал »Равиши якасра ва панҷсолаи ҳарорати миёнаи ҳавои нимкураи Шимолӣ
Равиши миёнаи солонаи ҳарорати ҳавои сайёраи Замин аз соли 1861 то соли 2000 нисбаг ба тағйирёбиҳои миёнаи ҳарорати солҳои 1961-1990 оварда шудааст. Дар расм барои тамоми сайёраи Замин (а), барои нмкураи Шимолӣ, шимолтар аз 30° арзи шимол (б), барои минтақаи тропикӣ дар байни 30° арзи шимолӣ ва 30° арзи ҷанубй …
Муфассал »Тағйирёбии иқлим бо санҷиши дастгоҳҳо
Оид ба тағйирёбиҳои иқлим на танҳо бо ёрии натиҷаҳои бавосита бадастоварда, балки дар асоси таҳлилҳои бевоситаи санҷишии истгохҳои обуҳавосанҷӣ ҳам баҳо додан мумкин аст. Имрӯз як қатор маълумотҳое маълуманд, ки яхбандиҳои даври хурд то охирҳои асри XIX ва аввалҳои асри XX давом доштанд. Дар расми 63 равиши якасраи солона ва …
Муфассал »Тағйирёбии иқлим дар тули таърих
Дар садсолаи аввали солшумории мо ҳарорат ба ҳарорати имрӯза наздик буд. Вале дар асрҳои IV-V -и замони мо (солшумории мелодй) тағйирёбии иқлим ба амал омад ва то асри VIII дар Аврупо иқлим хушк ва гарм буд. Дар асрҳои миёна иқлим каме муътадил ва гарм гардида, пиряхҳои баҳрҳои шимолӣ кам шуданд, …
Муфассал »Тағйирёбии иқлим дар голосен
Бо қарори Иттиҳоди байналмилалии Конгресси VIII- уми дар Париж (1969) барпошуда сарҳади поёнии Голосенро ҳазор сол қабл ҳисоб карданд. Фосилаи байни охирин яхбандии Вюрмск (17 ҳазор сол қабл) ва аввали Голосен (10 ҳазор сол қабл) даври баъди яхбандиҳо ном дорад. Баландшавии ҳарорат, обшавии пиряхҳо ва вайроншавии қабатҳои яхӣ 16 000 …
Муфассал »Тағйирёбиҳои ҳарорати ҳаво дар плейстосен
А – барои тобистони арзҳои баланди нимкураи Шимолй; Б- баъди яхбандиҳо барои тамоми нимкураи Шимолӣ. Сутуни а- таснифоти классикии давраҳои яхбандиҳо ва баъди яхбандихо; сутуни b – зинаи изотопӣ-оксигенӣ; сутуни с- таснифоти классикии баъди яхбандиҳо ва голосен; сутуни d- таснифот аз рӯйи В.А. Зубков ва И.И. Борзенкова. Ҳарфхои дар хатти …
Муфассал »Тағйирёбии иқлим дар плейстосен
Давраи плейстосен 1,5 млн. сол давом карда, оғози он ба зинаҳои яхбандиҳо рост меояд ва давраи яхбандиҳо бо гармиҳои байнияхбандиҳо мувофиқ омаданд (расми 62А).
Муфассал »Тағйирёбии иқлим дар фанеразой (570 млн. қабл)
Дар оғози полеозой (570 млн. сол қабл), яъне дар даври кембрий икдим гарм буд. Майдони асосии хушкӣ дар арзҳои тропикӣ ва муътадил ҷойгир шуда буданд. Қутби Ҷанубй ва бахусус Шимолӣ дар зери оби уқёнусҳо буданд, барои ҳамин ин пеши роҳи ҳосилшавии пиряхҳоро мегирифт. Сардшавии иқлиме, ки ба ҳосилшавии яхҳои нав …
Муфассал »