Ходиса

Ходиса-хамчун объекти кашфиёт шакли пештар вучуд доштаи падида, ифодаи мохияти объекти дунёи моддй пештар маълум набуда мебошад. Дар зери мафхуми мохият мачмуй алокахо ва муносибатхои амики муайянкунандаи рушди объекти моддй фахмида мешавад. Ходиса ва мохият вохиди ягонаанд, аммо ягонагии мохият ва ходиса маънои мувофикунии онхоро надорад. Охир мохият одатан зери ходиса пинхон аст.

Дар натичаи ошкор намудани мохият имконияти асос- ноккунии мохияти худи ходиса пайдо мешавад. Мохият ва ходиса объективианд, яъне онхо новобаста аз ирода ва та- факкури инсон вучуд доранд. Ягон мохияте вучуд надорад, ки берун аз ходиса чой дошта бошад ва ягон ходисае чой надорад, ки дар худ дар бораи мохият маълумот надошта бошад. Ходисаи дунёи моддй хамчун объекти кашфиёт пур- ратар хангоми муайянкунии сабаб ва шароит ошкор гар- дида, мохият бошад хамчун коида хангоми тахкики назари- явии раванд ошкор мешавад. На хама ходиса (мукаррар намудани омили илми) кашфиёт эътироф карда мешавад, Олим бояд исбот кунад, ки ходиса ба чи вобастааст, чиро ба вучуд меорад ва дар кадом шароит ифода меёбад. Ин хо- латхо бояд дар фасли исботи кашфиёти пешниходшаванда ва формулаи он инъикос гарданд.