СОХТМОН ВА ХОЧАГИИ МАНЗИЛИ
- мухандис;
- меъмор;
- сохтмончи;
- монтёри барк;
- кандакори дар чуб;
- дуредгар;
- челонгар;
- харрот.
Касби харроти
Бо махсусияти ин касб аввалин маротиба дар мактаби ми- ёна дар дарсхои технология шинос шудан мумкин аст.Кори харрот тавассути буридан, тарошидани махсулоти нимтай- ёри металли ва аз он тайёр кардани махсулот ба шакли за- рури иборат мебошад. Кисматхои зиёди чузъхои ашё ва ме- ханизмхои гуногун дар замони мо дар коргоххои харроти истехсол карда мешаванд.
Аввалин дастгоххои харроти хануз дар асри VII то сол- шумории мелоди истифода мешуданд. Барои коркарди ашёи сахттар чунин дастгоххо, албатта кодир набуданд. Дар асри XVI нахустин бор дар Фаронса чархи обие, ки имконияти ташкил кардани кувваи харакатовар (мухаррик)-ро барои кор дар руйи металл ба миён овард, ихтироъ карда шуд. Бо вучуди ин, ба харротон лозим меомад, ки чуфт-чуфт кор кунанд ва ё дастгохро бо пояшон чарх занонанд. Дар охирхои асри XIX дастгоххои харроти бо мухаррики электрикие, ки хамчун асо- си тачхизоти замонави ба хисоб меравад, сохта шуд.
Хидматрасонии харротон дар чамъият мухим аст. Онхо дар бисёр муассисахои саноати, коммунали, васлкуни, таъ- миру тармим ва гайра фаъолият мекунанд. Барои харрот шудан фанхои химия, математика, геометрия, информатика ва технологияро донистан зарур аст.
Касби сохтмончи
Сохтмон – кисми мустакили иктисодиёти мамлакат буда, мутахассиси ин соха барои сохтани бинохои нав, тачдид (реконструксия), васеъкуни, таъмир ва тачхизонидани бинохои мавчудаи истехсоли ва гайриистехсоли истифода мешавад. Сохтмон бо дигар сохахои иктисодиёт (асосан бо саноат) алокаи зич дорад. Саноат сохтмонро бо мошинхо, масолех, конструксияхо, энергияи барк ва дигар маводди зарури таъмин мекунад. Масалан, барои хосил кардани махсулоти нихоии сохтмон кариб 70 сохаи хочагии халк махсулот мефиристанд.
Сохтмончи асосан ба ичрои шаклхои гуногуни корхои сохтмон ва ё таъмир, аз кабили руйбасткуни, рангмоли ва андова, инчунин омехта кардани як катор ухдадорихо бо касбхои дуредгари ва харроти шугл меварзад.
Дар сохтмонхои шахри, дехахо ва обод кардани мавзеъ- хои истикомати, корхонахои маъмурию саноати ва иншоот- хо сохтмончи хеле зарур аст. Талабот ба сохтмончиён дар бозори мехнат баръало эхсос мешавад, чунки имруз сохта ба истифода додани иншоот ва бинохои гуногуни истикома- тию маъмури хеле рушд ёфтааст.
Монтёри барк
Ахамияти барк дар хаёти инсон басо зарур аст. Дар чо- меа талабот ба касби монтёри барк дар хамаи давру замон буд ва боки мемонад. Касоне, ки ба касби монтёри машгул мешаванд, бояд эхтиёткору аз чихати чисмони хеле обутоб- ёфта бошанд. Сол то сол талаботи чомеа ба касби монтёри барк зиёд мешавад. Бунёди истгоххои барк, таъмини онхо бо тачхизоти муосир ва мутахассисони монтёри барк аз вазифахои мухимми имруза ба шумор меравад. Аз сифати корхои баанчомрасондаи мутахассисони монтёри барк кори мунтазами корхонаю муассисахо ва бинохои истикомати во- бастаги дорад. Музди кори кормандони ин соха сол ба сол зиёд шуда, барояшон шароити бехтар ва имтиёзи иловаги пешниход карда мешавад.
Монтёри баркро дар муассисахои тахсилоти ибтидои, миёнаю олии касби ва курсхои касбомузи тайёр мекунанд.