ЗАРУРАТИ ОМУХТАНИ ТАЪРИХИ ЧУМХУРИИ
СОХИБИСТИКЛОЛИ ТОЧИКИСТОН
Дар натичаи тагйироти куллие, ки дар охири асри ХХ дар чомеа руй додаанд, Чумхурии сохибистиклоли Точикистон ташкил ёфт. Дар чунин шароит зарурати пешниходи консепсияи нави тафаккури таърихи ба амал омад. Хусусан дар асару маколахо, нутк ва паёмхои Пешвои миллат, Президенти Чумхурии Точикистон Эмомали Рахмон, алалхусус дар китоби бисёрчилдаи «Точикон дар оинаи таърих», «Нигохе ба таърих ва тамаддуни ориёи» кон- сепсияи нави тафаккури таърихи пешниход гардидааст. Ба туфайли ин консепсия шохрохе бунёд шудааст, ки шахрвандонамон таъ- рих ва фарханги кадимаи хешро омухта, сатхи фарханги умуми ва сиёсии худро дар асоси анъанахои муфиди милли баланд ва гани мегардонанд.
Хушбахтона, бо туфайли сохибистиклол гардидани Чумхурии Точикистон, гамхори ва кушишхои бевоситаи Президенти мам- лакат, асосгузори сулху вахдат, Пешвои миллат, Эмомали Рахмон дар таълими таърихи халки хеш, аз чумла дар мактабхои тахсилоти миёнаи умуми ва оли, дигаргунихои мусбат ба амал омада истодаанд.
Дар натичаи татбики Конунхои Чумхурии Точикистон «Дар бораи маориф» (соли 1993), «Дар бораи маълумоти олии касби ва тахсилоти касбии баъд аз муассисаи олии таълими» (соли 2003), Карорхои Хукумати Чумхурии Точикистон оид ба «Консепси- яи миллии маълумот дар бораи Чумхурии Точикистон» (2002), «Консепсияи гузариш ба низоми нави тахсилоти миёнаи умуми дар Чумхурии Точикистон» (соли 2010), Конунхои Чумхурии Точикистон «Дар бораи маориф» (бо тагйироту иловахо дар чаласахои Мачлиси намояндагон аз 6 марти 2013 ва Мачлиси миллии Мачлиси Олии Чумхурии Точикистон 4 июли соли 2013 кабул гардид) ислохоти сохаи маориф чомаи амал пушида, мутахассисони баландихтисоси ба талаботи стандартхои чахони чавобгу тайёр карда мешаванд. Имруз хар як хонанда, донишчу вазифадор аст, ки бо кумаки амалии омузгорон таърихи Ватанро аз нигохи нав омузад.
Дар рафти омузиш бояд, пеш аз хама, ба омилхои зерин диккати махсус дода шавад: азхуд кардани тачрибаи муфиди таърихи; тахлили объективонаи мушкилихо, камбудихо ва качравихо дар гузашта, равшан донистани вазифахои имруза ва ояндаи Чумхурии Точикистон.
Маълум аст, ки карни ХХ1 дар микёси чахон ва чумхури дар назди шахрвандон вазифахои чидди гузоштааст. Барои халли онхо шахрвандони асри навин бояд таърихи худро хуб дониста, дар рухияи худшиносиву худогохии милли, ватандусти хакики, мехнатдуст, бо одобу ахлок тарбия ёфта, муборизи тантанаи арзишхои умумибашари бошанд.
Имруз дар таълими таърихи Ватан, пеш аз хама, ба халли масъалахои зерин бояд диккат дод: эроди омузгорон, хонанда- гони сершуморро ба назар гирифта, нашри такрории китобхои дарсиро ба рох мондан; дар асоси накшахои нави таълими ба чоп тайёр ва нашр кардани барномахо; халли чопи маводи таълими: харитахо, схемахо, диаграммахо, плакатхо, албомхо, атласхо, диафилмхою диапозитивхо, слайдхои хуччати ва гайра. Албат- та, халли ин масъалахо на танхо ба чудо кардани маблаг, балки ба гайрату кушиши омузгорони ботачрибаи донишкадахои оли, тахсилоти миёна ва ходимони илмии Академияи улуми кишвар низ вобаста аст.
Барои омухтани таърихи Чумхурии сохибистиклоли Точикистон хонандагон бояд асархои илми, маводи гуногуни таърихи ва сарчашмахоро самаранок истифода баранд. Ба хонандагон инчунин, зарур аст, ки аз маводи осорхонаву бойгонихо ва китобхонахо бахравар шаванд. Дар ин самт вохурихо бо олимону адибон, ходи- мони давлати ва собикадорони мехнат низ басо судманд мебошад.
Дар даврони сохибистиклоли таърихнигорон, олимони чомеашинос ва ходимони давлатию чамъияти мунтазам оид ба мушкилоти ташкилёби, хусусиятхои хоси рушди Чумхурии сохибистиклоли Точикистон асар навишта, як зумра тахкикоти илми нашр намудаанд. Ин адабиётро ба гуруххои зерин чудо кар- дан мумкин аст: монография, китобчахои таргиботи, маколахои илми, мачмуахои хуччатхо ва рисолахои номзадию докторие, ки дифоъ гардидаанд.
Бояд кайд кард, ки бидуни мушкилию душворихо дар мам- лакат ба сифати тайёр кардани хонандагон диккати махсус дода мешавад. Дар баробари бехтар гардидани сифати таълими фанхои дакик ба пешрафти илмхои гуманитарию чомеашиноси низ ахамият дода шуда, чавонон дар рухияи ватандустию байналмилали тарбия меёбанд.
Хуб мешуд агар хонанда бо кумаки устодон тарзи истифода бурдани дастурхои таълимию методиро омухта, доир ба масъалахои гуногуни Чумхурии сохибистиклоли Точикистон маълумоти зарури пайдо намояд.