Вобаста аз хелхои гуногуни захирахои иктисоди намудхои фарккунандаи бозори омилхои истехсолот мешаванд: бозори мехнат, бозори сармоя, бозори замин канданихои табий ва бозори кобилиятхои сохибкори. Ин чо асосан дар бораи хусусиятхои бозори мехнат ва сармоя сухан меронем. Шархи пурраи онхо дар мавзуъхои оянда баён мегардад. Хар як намуди бозори захирахо хусусиятхои …
Муфассал »Бозори омилхои истехсолот: хусусият ва вазифахои он
Захирахои дар истехсоли мол ва хизматрасони иштироккунандаро омилхои истехсолот меноманд. Дар илми иктисоди чор гурухи омилхои асосии истехсолотро чудо мекунанд: захирахои инсони (мехнат); захирахои табии (замин); сармоя; фаъолияти сохибкори. Хар яки аз ин омилхо дар низоми иктисоди мавкеи худро дорад ва вазифахои муайянро ичро менамояд. Захирахои инсони – (ё ки …
Муфассал »Фирма чист? – шакл, намуд ва барои чи лозим?
Дар адабиёти муосири иктисоди хамчун зинаи ибтидоии илми «Назарияи иктисод», вохиду раванди алохида, объекти мустакил ва худидоракунандаи иктисодиёт тасаввур карда мешавад. Микроиктисод аз вожаи Юнонии Mikros (хурд) гирифта шуда, маънои ташкил ва ташаккули ходиса ва равандхои иктисодиро дар доираи оила, корхона, фирма, иттиходия, яъне кулли алока ва муносибатхо оиди хонадори …
Муфассал »Фирма, мохият, вазифа, ва услубхои ташкили он
Новобаста аз гуногунии акида ва назарияхо иктисодчиёнро чунин хислатхои умумии фирма ба хам наздик ва муттахид менамояд: фирма хамчун вохиди мустакил ва субъекти асосию ба харакатдароварандаи бозор мебошад. Он дар халкаи иктосоди бозори ба сифати субъекти тавлидгар, фурушанда, пешниходгари неъматхову хадамот, миёнараву харидор, истеъмолгари захирахои махдуди иктисоди ва дар ин …
Муфассал »Шаклхои ташкилию хукуки, меъёр ва усулхои тафрикасозии корхонахо (Фирма)
Корхона (фирма) дар шароити бозор на танхо ба сифати субъекти хочагидор, балки хамчун вохиди хукуки низ сурат мегирад. Метавонад хамчун Сохибкори Инфироди боша два ё Чамъяити Дорои Масъулияташ Махдуд (ЧДММ). Чанбахои мухимтарини он дар конуну конунгузорихои хукуки тасвир ва тасниф карда мешаванд. Аз боиси мураккабу бисёрчанба будани фаъолияти хар як …
Муфассал »Даврахои харакат ва манобеи ташаккули захирахои инвеститсионии корхонахо
Чараёни паи хам, доимй, устувор ва мунтазами ташкили раванди истехсолот, яъне ба хам пайваст намудани омилхои истехсолот, бо максади тавлид намудани неъматхову хадамот ва ба даст овардани фоида, чараёни такрористехсоли инфиродии корхонахоро ташкил медихад. Раванди доимию паихамтакроршавй ва нисбат ба хачми пештара афзояндаи доираи истехсолотро такрористехсоли васеъ меноманд. Дар охир, …
Муфассал »Тарз ва усулхои таъмин ва инкишофи муозинии фаъолияти фирма
Фаъолияти фирма нисбатан мураккаб ва бисёрчанба (истехсолй, ичтимой, тичоратй, бурунмарзй) буда, тахти услубхои бозор ва конунхои объективии иктисоди, дар бахш ва хавзахои гуногуни иктисод карор дошта, идора ва танзим карда мешавад. Фаъолияти хочагидории фирма дар асоси услуби тархрези (банакшагирй), муайян намудани раванди коркарду тахия, тарзу услуби амалиёти хозираю оянда, хачму …
Муфассал »Назарияи харочот: тахкик ва тавсифи он аз нигохи мактабхои мухталифи иктисоди
Захирахо (омилхо)-и иктисоди ба сифати унсури асосии харочоти истехсоли сурат гирифта, вобаста ба сатх ва дарачаи такомули куввахои истехсолкунанда, сират ва неруи низомхои иктисоди, хусусиятхои ташкили фирмахо, ширкату корхонахо ва анъанахои миллию таърихии хар як миллат хархела ба рох монда мешавад. Аз ин нигох, оиди харочот акида ва назарияхои мухталиф …
Муфассал »Шакл ва таснифи харочот
Дар адабиёти муосири иктисоди маънидод ва тафрикасозии шакл ва намудхои марксистии харочот кариб истифода намешавад. Тахти харочоти истехсолот шакли бо пул ифодаёфтаи харочоти корхона (фирма) оид ба дастрас кардани омилхои истехсолот ва фоида фахмида мешавад. Бештар харочот хамчун шакли бо пул ифода ёфтаи захирахои иктисоди, ки дар натичаи истифодаи онхо, …
Муфассал »Нарх ва ташаккули нархгузори дар шароити бозор
Дар адабиёти муосири иктисоди тахти нарх шакли пулии ифодаи арзиш (кимат)-и неъматхову хадамот, манфиатнокии онхо хамчун натичаи интихоии харочоти хочаги, ифодаи пулии омилхо (захирахо)-и иктисоди фахмида мешавад. Мохияти аслии нарх бо воситаи ичрои вазифахои он (вазифаи андозанамой, мукоиса, бахисобгири, танзиму худзамкуни, таксиму азнавтаксимкуни, таъмини ичтимои, мувозинии такозою арза, чойгирнамоии окилонаи …
Муфассал »